Lasy Państwowe przychylne udostępnieniu Stawów Książęcych turystom

Lasy Państwowe wykazały przychylność wobec projektu udostępnienia dla celów turystycznych kompleksu Stawów Książęcych w Pokoju - to efekt spotkania przedstawicieli Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach i szefów nadleśnictw, które obejmuje Stobrawska Strefa Rehabilitacji i Rekreacji wraz z wojewodą opolskim i starostą namysłowskim.

Spotkanie, które odbyło się 2 kwietnia br. w Kup miało charakter wstępnego omówienia założeń udostępnienia dla celów turystycznych terenu Stawów Książęcych w Pokoju. Kompleks ten jest we władaniu Lasów Państwowych, które to również jako partner wspierają ideę powstania Stobrawskiej Strefy Rehabilitacji i Rekreacji.

- Stawy te, wraz ze swoją historią, złożonością losów, bogactwem flory i zabytków architektury parkowej mają potencjał być atrakcją turystyczną w skali krajowej - podkreslał wojewoda Ryszard Wilczyński.

- To już się dzieje, lada moment na te tereny zaczną napływać turyści i kuracjusze. Zawczasu musimy się na to przygotować - dodał starosta Julian Kruszyński.

Kazimierz Szabla, dyrektor RDLP przychylnie odniósł się do pomysłu udostępnienia terenu części byłego parku angielskiego należącego do Lasów Państwowych turystom - Warto podjąć próbę, by rozsądnie wprowadzić w ten obszar ruch turystyczny - podkreslił.

Drugą integralną częścią parku angielskiego w Pokoju jest park duży. Rozciągał się za tzw. Domem Strzelca, aż po jezioro Wilhelminy. Niektóre naturalne pagórki na tym terenie podniesiono nadsypując je ziemią i zalesiono różnymi egzotycznymi drzewami i krzewami. Na stoku jednego z nich wybudowano winnicę, dom winoogrodnika z tłocznią win (dziś jest to teren osady Winna Góra). W tej części parku istniało szereg budowli np. zamek szwedzki, zamek na Winnej Górze, rotunda, Dom Strzelca, latarnia, przystań, strzelnica, ptaszarnia, świątynie i pomniki. Park angielski zamykał powstały w 1776 roku zamek szwedzki, który spalił się w czasie burzy od uderzenia pioruna w 1912 r. W 1780 r. powstał na Winnej Górze kolejny zamek, który w latach 20-tych XX wieku przekształcono na cukiernię. Dziś można w tym miejscu obejrzeć niewielkie ruiny.

Innym ciekawym miejscem była rotunda otoczona wysokim murem zbudowanym z kawałków rudy i prowadzący do niej tunel. Obiekty te wybudowano dla Heleny - drugiej żony księcia Eugeniusza Erdmanna. Ruiny tych budowli można oglądać do dziś, a miejscowa ludność nazywa to miejsce „ciemne ganki”. Na środku rotundy stała rzeźba autorstwa M.Steina przedstawiająca króla Fryderyka II w kapeluszu i z laską. W murze znajdowało się 5 nisz (zachowały się do dzisiaj) z figurami 5 generałów. Przy drodze do Opola (obok niewielkiego leśnego parkingu z tablicą Stobrawskiego Parku Krajobrazowego) na małym wzniesieniu znajduje się jedyna w Polsce zachowana do dziś rzeźba przedstawiająca Fryderyka Wielkiego w mundurze wojskowym, lecz bez rąk i głowy, autorstwa również Steina (o pomniku tym pisała swojego czasu nawet Polityka).

Niedaleko, na wyspie usytuowanej na stawie Matyldy wybudowano w 1826 roku kopulastą świątynię autorstwa Leysera, która do dzisiaj nosi nazwę Świątynia Matyldy na cześć pierwszej żony księcia Eugeniusza Erdmanna, która zmarła w wieku 25 lat, tuż po porodzie. Budowla ta zachowała się do obecnych czasów, gdyż trudno do niej się dostać. Otacza ją woda i grzęzawisko. W pobliżu pomnika Fryderyka Wielkiego w 1840 r. książę Eugeniusz kazał wybudować strzelnicę dla prężnie działającego bractwa kurkowego oraz krytą halę strzelecką z wieloma stanowiskami strzeleckimi. Zagłębiając się nieco w las możemy znaleźć pozostałości tej strzelnicy, które nawet dziś budzą zdumienie swoimi rozmiarami.

Teren angielskiego parku dużego przypomina dziś las i nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że leśne dróżki były kiedyś alejkami parkowymi. Wiele z nich zarosło drzewami i krzewami. Przyroda wzięła w swoje panowanie teren nie użytkowany przez człowieka. Gatunkiem dominującym na tym terenie są sosny pospolite, sosny wejmutki, świerki oraz buki i inne drzewa liściaste. W runie leśnym można spotkać wiele gatunków porostów, mszaków i paprotników. Jest tu kilka gatunków widłaków, które w Polsce wszystkie podlegają prawnej ochronie gatunkowej. Nad stawem Matyldy można zaobserwować proces sukcesji ekologicznej, czyli stopniowe i powolne przekształcanie się ekosystemu stawu w torfowisko, a później w las wskutek wysychania, zamulania i spłycania zbiornika wodnego [źródło: www.gminapokoj.pl]